… “Trái đất này là của chúng mình”
Em còn nhớ lời ca đó không?
Chúng ta là con người, con người bé nhỏ giữa vũ trụ bao la. Chúng ta cam chịu một hệ lụy thiên nhiên, phục tùng mọi đưa đẩy của thời cuộc, của không gian. Với em, anh nhìn ra còn biết bao nhiêu ưu ái. Quê hương xa cách nghìn trùng, nhưng dù sao thỉnh thoảng em còn họp mặt đại gia đình…
Còn anh, anh chỉ là kẻ cùng đinh, lạ mặt ngay trên quê hương cha mẹ anh em mình. Anh đi như kẻ mộng du trên đường phố Sài Gòn. Đà Nẵng anh không nhìn ra lối về. Còn Hội An, sao mà lạc lõng, sao mà xa lạ. Có một đêm bên bờ sông Hoài, đứng giữa những người cao to, anh thầm nghĩ: quê hương nào đây. Nó thênh thang chứ không loanh quanh chật hẹp những con phố ngày xưa. Con đường Hoàng Diệu rợp bóng cây cùng sân tennis cũng bốc hơi, không còn. Tìm đâu ra những gánh “lục tàu xá” vuông vuông gỗ cũ; gánh “mì Quảng” để ngồi xuống lề đường, cả bọn ăn vui vẻ, ngon lành, đúng là mì Quảng; “lường phảnh” buổi trưa; bánh mì chả buổi sáng; gánh cơm gà ông Quên buổi tối.
Hội An đã biến thể, lạ lẫm làm sao. Hội An được giữ lại những mái ngói âm dương đen, những tường rêu phong mốc thếch. Một khối áp a gượng ép, chắp vá. Hội An của thời thượng, chứ không còn phố cổ. Mấy ngôi chùa được tu bổ khang trang để chào mời du khách.
Anh bỗng nhớ một chiều xưa… Sài Gòn có mưa. Em, Ngọc và Jacqueline chạy tạc vào hàng hiên Kim Sơn. Nhìn quanh quất tìm anh vì nghĩ buổi chiều anh vẫn thường ngồi đây. Có cái ống vố đen, sần sùi tẩu thẳng, gói thuốc Seventy- nine trên một chiếc bàn. Anh từ bên trong bước ra, ngạc nhiên khi trông thấy em. Bảo vào trong thì không chịu, bảo sang Brodard, vì “ở đây em sợ”. Còn nhớ em nói: Thiên hạ nhìn quá. Em và Ngọc con nít, thiên hạ nhìn Jacqueline đấy… Mà Jacqueline cũng con nít, bao giờ chính thức bước vào giảng đường đại học, mới tạm gọi là lớn, là bạn tri thức… Mỗi anh là lớn, là già cả nghìn tuổi hơn những cụ già.
Mà thôi, bây giờ cả năm anh không đi bộ trên lề đường Lê Lợi, Tự Do. Rất xa lạ cả những mùa Noel. Dù anh đang ở Cư xa Đô Thành hay quận Bình Thạnh.
Anh – ông nhà quê xuống tỉnh.
